«Συγνώμη»: Μια λέξη θησαυρός !

Μία απλή λέξη – ΣΥΓΝΩΜΗ – από τον γονέα προς το παιδί μπορεί να έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στο παιδί. Όμως είναι μια τόσο σπάνια «επιλογή» από τους γονείς. Αρνούμαστε να συνειδητοποιήσουμε την σημασία που κουβαλάει η «απολογία» στο παιδί μας. Δεν θεωρούμε ότι υπάρχει ανάγκη να απολογηθούμε και δυστυχώς δεν είναι αξία της κουλτούρας μας να παραδεχόμαστε ως ενήλικοι τα λάθη μας στα παιδιά μας, όταν είναι τόσο προφανές ότι κάνουμε λάθος.

Στην ουσία, όταν κάποιος γονιός απολογηθεί στο παιδί, αυτό που κάνει είναι να ενισχύει περαιτέρω την σχέση γονέα - παιδιού και δίνει στο παιδί μια αίσθηση ασφάλειας και ηρεμίας.

Όταν οι γονείς ζητούν συγνώμη, εδραιώνουν ένα σύστημα αξιών και μια πεποίθηση ότι είναι να καλό να είσαι άνθρωπος και να δοκιμάζεσαι. Στην ουσία παραδειγματίζουν την ευθύνη ως σταθερά. Ότι το να πάρεις την ευθύνη του λάθους σου είναι πιο σημαντικό από το ίδιο το λάθος. Και ότι το θέμα δεν είναι αν έκανες λάθος αλλά πώς διαχειρίστηκες αυτό ακριβώς.

Η ικανότητα λοιπόν από την πλευρά των γονέων να αναγνωρίζουν λάθη και να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους είναι καταλυτική και βοηθάει τα παιδιά να κάνουν ακριβώς το ίδιο. Οι γονείς που αναγνωρίζουν τα δικά τους λάθη και αδυναμίες, διδάσκουν στα παιδιά τους μερικά άκρως απαραίτητα και υψίστης σημασίας μαθήματα.

Για να μπορούμε να αποδεχτούμε τον εαυτό μας οφείλουμε να αποδεχόμαστε τις αδυναμίες μας. Σε έναν κόσμο άκρως ανταγωνιστικό που λειτουργεί με ταχύτητες ασύλληπτες, συχνά εστιάζουμε στο να είμαστε «σωστοί» και δίνουμε περισσότερη σημασία σε οποιονδήποτε εξωτερικό παράγοντα, αντί να αποδεχόμαστε αυτό που είμαστε, συμπεριλαμβανομένων και των αδυναμιών μας. Όταν οι γονείς ζητούν συγνώμη, στέλνουν το μήνυμα ότι δεν είναι τέλειοι αλλά ότι είναι ικανοί και αυτό είναι μεγάλη δύναμη.

Δεν σε κάνει το λάθος αδύναμο άνθρωπο. Και τα παιδιά έχουν ανάγκη να καταλάβουν ότι το να ζητούν συγνώμη (συγχώρεση δηλαδή) και να δέχονται το λάθος τους δεν είναι μόνο πολύ πιο σημαντικό από την κάλυψη του λάθους αλλά είναι και ένδειξη δύναμης και γενναιότητας.

Όταν χρησιμοποιούμε κάποιο ψέμα για να καλύψουμε λάθη, το λάθος είναι τεράστιο. Τα παιδιά που λένε ψέματα το κάνουν γιατί νομίζουν ότι αν τα «τσακώσουν» για κάποιο λάθος, αυτό θα είναι χειρότερο από το λάθος το ίδιο. Η απολογία τους μαθαίνει ότι το να ζεις με ψέματα είναι πολύ χειρότερο από το να παραδεχτείς το λάθος σου.

Είναι καλό να θυμόμαστε ότι ως ενήλικες δεν είμαστε παντοδύναμοι ούτε ανίκητοι. Αν τα παιδιά βλέπουν τα λάθη των γονιών τους να συνοδεύονται από απολογίες, θα είναι καλύτερα προετοιμασμένοι για τη ζωή. Θα γνωρίζουν ότι οι μεγάλοι μπορούν να είναι υπεύθυνοι και αξιαγάπητοι, κι ας κάνουν λάθη.

Τα λάθη είναι ευκαιρίες μάθησης λέω και ξαναλέω. Τα λάθη που κάνουν οι γονείς και τα παιδιά είναι άκρως διδακτικές στιγμές. Οι γονείς μπορούν να πουν σε ένα παιδί «Βλέπεις το λάθος που μόλις έκανα ; Τώρα ας δούμε τι μπορούμε να μάθουμε από αυτό !»

Τα λάθη είναι αναπόφευκτα. Μερικά πράγματα δεν μπορούμε να τα μάθουμε αν δεν κάνουμε λάθη. Για παράδειγμα, μέρος του να μάθει να μοιράζεται τα παιχνίδια του έχει σχέση με λάθη και μετά με αίτημα για συγχώρεση.

Το ρίσκο μπορεί να σημαίνει και περισσότερα λάθη. Όταν είμαστε άνετοι να ζητάμε συγνώμη και να δεχόμαστε την ευθύνη, μας επιτρέπουμε να αμφισβητήσουμε τον εαυτό μας και έτσι να εξελιχθούμε και να ωριμάσουμε μέσα από τις πράξεις μας.

Τα παιδιά μπορεί να μην έχουν τις λέξεις να το πουν αλλά συχνά το καταλαβαίνουν όταν οι γονείς τους κάνουν λάθη. Όταν οι γονείς έκαναν κάτι λάθος και δεν αναγνωρίζουν αυτό που έκαναν είναι σαν να υπάρχει ένας ελέφαντας στον χώρο. Για παράδειγμα, το να λέμε στα παιδιά να μην βρίζουν και μετά να βρίζουμε χωρίς να ζητάμε συγνώμη είναι οφθαλμοφανές λάθος και στέλνουμε μπερδεμένα μηνύματα.

Όταν οι γονείς παραδέχονται το λάθος, δείχνουν στα παιδιά ότι νοιώθουν αρκετά καλά με τον εαυτό τους για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες των πράξεών τους. Και το να παραδειγματίζουμε υγιή αυτοεκτίμηση είναι σημαντική παράμετρος της ανάπτυξης της αξίας του εαυτού τους από αρκετά νεαρές ηλικίες.

Όταν λοιπόν εμείς σαν γονείς καταφέρουμε να ξεπεράσουμε το φόβο της απολογίας και μάθουμε να ζητάμε συγνώμη στο παιδί μας, θα του έχουμε κάνει ένα μεγάλο δώρο. Το δώρο της ελευθερίας να κάνει λάθη.

Αντέχετε ; ……. Αντέχετε !!!!

Θεοδωρακοπούλου Ιωάννα, MSc
Συμβουλευτικός Ψυχολόγος

Πηγή  http://www.health4you.gr/insiders/item/2197-%C2%AB%CF%83%CF%85%CE%B3%CE%BD%CF%8E%CE%BC%CE%B7%C2%BB-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B7-%CE%B8%CE%B7%CF%83%CE%B1%CF%85%CF%81%CF%8C%CF%82